Zwykle samowola budowlana kojarzy się z nieuprawnionym postawieniem budowli. Rzeczywiście, pod tym pojęciem kryje się taka właśnie czynność. Jednak to nie wszystko. Pojęcie to dotyczy wszelkich nieuprawnionych prac budowlanych. Zatem czym konkretnie jest samowola budowlana? Co grozi za jej przeprowadzenie?
Czym jest samowola budowlana?
Stawianie budowli, a także ich znaczne modyfikacje oraz przeprowadzania rozbiórek to czynności wymagające złożenia odpowiednich zgłoszeń oraz otrzymania zgody. Jeżeli zgłoszenie nie zostanie złożone, lub też zgoda nie zostanie wyrażona, a mimo to prace zostaną wszczęte, mamy do czynienia z samowolą budowlaną. Warto w tym miejscu zauważyć, że za samowolę budowlaną może zostać uznana również zmiana sposobu, w jaki już istniejący obiekt jest użytkowany. Co więcej, pod samowolę budowlaną zalicza się również rozpoczęcie użytkowania budynku, jeśli budowa nie została oficjalnie zakończona, a zgoda na użytkowanie wydana przez odpowiedni organ.
Warto w tym miejscu podkreślić, że w polskim prawie nie jest precyzyjnie określone, czym jest samowola budowlana. Przepisy są dosyć ogólne, dlatego częstym odniesieniem jest wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 1996 roku. Zdaniem wyroku Trybunału Konstytucyjnego, samowola jest ciągłym zdarzeniem prawnym, które zostało rozpoczęte i kontynuowane do momentu uzyskania zezwolenia lub też do czasu likwidacji konsekwencji samowoli.
Co grozi za samowolę budowlaną?
Jeśli wykazana zostanie samowola budowlana, pierwszą czynnością jest umożliwienie legalizacji budowli. Oczywiście pod warunkiem, że istnieją co do tego przesłanki prawne. W takiej sytuacji podmiot, który dopuścił się samowoli, musi wnieść opłatę legalizacyjną. Jej wysokość zależy przede wszystkim od określonego współczynnika kategorii, do której należy dany obiekt budowlany, oraz od wielkości tego obiektu. Rozpiętość kar jest bardzo duża. W nielicznych, specjalnych przypadkach mogą wynieść 2,5 lub 5 tysięcy złotych. Jednak wysokości standardowych kar to od 25 do 900 tysięcy złotych.
